Engish

Tamo gde je veliki Dunav na svom ukupnom toku najplići i gde nam iz susedne Rumunije dolaze Nera i Karaš i tu se u njega ulivaju, tamo gde je nekada davno moćni turski vladar rasprostro svoj haram, odnosno ćilim, kako bi odmorio, i tamo gde Dunav pravi veliku krivinu, danas odmara jedno od najstarijih utvrđenja na ovim prostorima, velelepna tvrđava Ram.

Tvrđava Ram se nalazi na nekih 30~tak kilometara severoistočno od Požarevca, kao najvećeg grada u okolini, i nekih 15km od Velikog Gradišta, kao najbližeg većeg mesta. Tvrđava je danas u istoimenom selu koje se nalazi između Kostolca i Velikog Gradišta. Da bi se bolje približila slika gde je tvrđava Ram smeštena, može se dodati da je to severoistočna Srbija, tačnije Braničevski okrug, koji je po svojim prostanim, ravnim i plodnim predelima veoma interesantan kraj. Veliko Gradište je smešteno nedaleko od ušća Peka, koji se zove još i “zlatonosnom rekom”, u Dunav.

U Gradištu posetite Gradsku kuću i spomenike koji su posvećeni vojnicima palim u balkanskim i svetskim ratovima i spomenik violinisti Vlastimiru Pavloviću Carevcu. Takođe, posetite i crkvu svetog arhanđela Gavrila koja neodoljivo podseća na Sabornu crkvu u Beogradu. Sa druge strane, velika znatiželja mnogih pohodnika ovih krajeva je manastir Tuman, zadužbina Miloša Obilića, koja je kroz vekove rušena, spaljivana i ponovo podizana, a onakva kakvu je danas imamo prilike videti, datira nakon obnove iz 1924. godine.

U blizini ovog mesta možete da se prepustite poseti niskih i dugačkih dina, koje grade Ramsku, Zlatonjsku, Golubačku i Požežensku peščaru, koje nisu izražene kao Deliblatska, ali kao i ona, umeju da ponude poseban doživljaj nečeg pustinjskog i da shvatite šta znači pravi nedostatak vlage. Takođe, na 2km od mesta je čuveno odmaralište i izletište, Srebrno jezero, koje iz godine u godinu stiče sve veću popularnost. Isto tako, da upotpunite turu po ovom kraju, produžite do Golupca, gde imate priliku da vidite Golubačku tvrđavu, jednu od naših najznačajnih srednjevekovnih utvrđenja. Ako se prilike tako nameste, krenite dalje niz Braničevo i, u blizini Majdanpeka, otkrijte pravu lepotu prirode zarobljene u kamenu, a to je pećina Ceremošnja. Ogromni stenoviti blokovi koji su davno oburvani sa tavanice ove pećine, vremenom su prekrivani kristalima, a dobili su veoma zvučna imena~ Veliki krš, Mali krš i Stol, i to po obližnjim planinama.

Istorija tvrđave Ram:

Istorijski tragovi o naseljavanju ove oblasti vuku sve do praistorije, a svoj uspon vezuje za dolazak Rimljana koji su ovde sagradili uporište radi boljeg čuvanja Dunavskog limesa (granice). U pisanim izvorima se prvi put pominje kao mesto sukoba Vizantije i Ugarske i to u XII veku. Čak su i stari Sloveni ovde formirali naselje.

Drugi važan istorijski period tvrđave Ram se vezuje za vreme osmanske vladavine ovim prostorima, kada 1483. godine, Bajazit II naređeuje da se ovde podigne vojna utvrda sa topovskim otvorima. I to je onaj vid tvrđave koji danas, mada okrnjen zubom vremena, imamo prilike da vidimo. To je, u suštini, turska srednjovekovna tvrđava koja je imala za cilj da štiti granice od Smedereva do Golupca od upada Ugarske vojske. Građena je ubliku nepravilnog petougla, od lomljenog kamena, najveće širine 26m i najveće dužine 34m. Imala je pet kula sa topovima, svaka kula na po tri nivoa sa prizemljem, i to je jedna od prvih artiljerijskih tvrđava na ovim prostorima.

Smatra se da su tvrđavu Ram izgradili grčki neimari, poslednji pravi znalci vizantijskog tipa gradnje i da je Bajazit baš iz tog razloga njih uposlio na ovom zadatku. U grad se ulazilo kroz Donžon kulu, a sam grad je bio opasan sa dva manja spoljnja bedema i jednim suvim šancem. U unutrašnjosti se nekada nalazila pravoslavna crkva na čijim su temeljima osmanlije podigle džamiju. Najširi opis utvrde dao je čuveni osmanski putopisac iz XVII veka, Evlija Čelebija. Iako se tvrđava Ram ne može tačno smestiti u konkretan period gradnje, tako se ne može ni sa sigurnošću reći kada je tačno podignuta, ali se svakako smatra jednom od najstarijih utvrda na ovim prostorima.

Saveti za putovanje:

• • Festival cveća i meda se tradicionalno održava u Velikom Gradištu prvog vikenda u maju, čime se najavljuju nova turistička sezona i dolazak proleća.

• • Najveća i najduža rečna regata na svetu, čuvena TID REGATA , duga 2450km, u kojoj svake godine učestvuju posetioci podunavskih zemalja, a isto tako i posetioci sa drugih kontinenata. Traje 75 dana i kreće iz nemačkog grada Ingolštadta, a završava se u luci Svetog Đorđa na obali Crnog mora u Rumuniji. Svaki entuzijasta, željan avanture, ima priliku da se priključi regati. Regata počinje poslednjeg vikenda juna, a završava se početkom septembra meseca.

• • Isto tako, bilo lepo doći u vreme SILAFEST~a (Silver Lake Tour Film Festival), koji predstavlja svojevrsni Festival turističkog i ekološkog filma

• • Možete posetiti i malo mesto Staru Palanku, seoce koje broji 22 stanovnika, a svaka kuća je svojevrsni riblji restoran, do koje dolazite skelom koja Vas prebacuje u ravni Banat i ovo idilično ravničarsko mesto.

Kako stići do Tvrđave Ram:

Do tvrđave Ram se najbolje stiže preko Velikog Gradišta, odakle je udaljena svega 15km. Ono je dobro povezano saobraćajnicama sa Beogradom i okolnim gradovima. Glavna saobraćajna arterija koja prolazi kroz ovo mesto je magistralni put Beograd~Đerdap, tako da ova saobraćajnica predstavlja i njegovu glavnu vezu sa drugim gradovima. Na južnom delu opštine izgrađen je magistralni put Beograd~Kladovo, kao i železnička pruga.

Takođe, Požarevac je dobro povezan sa okolnim gradovima i to magistralnim putevima M24, koji je ograniak autoputa Beograd~Niš, a magistralnim putem M25.1 je povezan sa Golupcem i Kladovom.

Od Beograda do Velikog Gradišta postoje svakodnevne autobuske linije, i to u rasponu od 6h ujutru, pa sve do 19:30 uveče. Za konkretne informacije pozvati broj telefona autobuske stanice u Beogradu +381 11 2636 299 ili broj telefona +381 12 62 272 autobuske stanice u Velikom Gradištu. U slučaju da iz mesta iz kojeg polazite busom nema direktne linije, onda idite do Požarevca, a odatle prvim busom do Velikog Gradišta do koga su linije veoma česte.

Ako putujete automobilom iz Subotice,  ovo je ruta kojom treba da krenete. Iz Novog Sada i okoline, putanju puta možete pogledati ovde, a u slučaju da putujete iz Beograda i okoline, put bi izgledao ovako. Iz južnijih delova zemlje, na primer, ako putujete iz Niša, putešestvije bi bilo nekim od puteva sa mape.

Izvor fotografija: Shutterstock